恰同学少年

来源于//mp.weixin.qq.com/s/_6lVG_1xxyNrAL7nGNSIPQ

1913年的中国，正是清王朝覆灭，民国刚刚建立的第二个年头，旧的一切尚未打破，新的思想，新的文化也在蓬勃发展。历经重重劫难的中华民族，在新旧交替的满目疮痍中，苦苦探寻着未来的出路，也悄然孕育着灾难中那微薄却终将照亮前程的阳光。

这是第一集的画外音，是整部剧的时代背景，最后一句则是全剧的核心内容。

就从电视剧的故事发生地——湖南省公立第一师范学校说起吧。自1840年第一次鸦片战争爆发开始到新中国成立，湖南史说是半部中国近代史一点也不为过。其中以湖南第一师范（以下简称一师）最为耀眼，她的三个学生：曾国藩（城南书院），黄兴，毛泽东。一个组建湘军打败了太平天国，一个缔造了中华民国，最后一个建立了中华人民共和国。至于她的其他学生，像左宗棠，谭嗣同等也都不逊色。

这所学校底蕴深厚，承古启今，这个在第一集的第一幕就能很明显地看出来。陶斯咏随父亲到一师去，恰巧看到一师的外文教师费先生（德国人）拉着小提琴领着学生们唱校歌：

衡山西，岳麓东。

城南讲学峙其中。

人可铸，金可熔。

丽泽绍高风。

多材自昔夸熊封。

男儿努力蔚为万夫雄。

男儿努力蔚为万夫雄。

城南：城南书院，湖南第一师范前身。

峙：高高地立起，如“水何澹澹，山岛竦峙”——曹操《观沧海》

丽泽：《周易》“兑封”象义：“丽泽，兑。君子以朋友讲习。”“丽泽”意为两泽相连，其水交流犹如君子朋友通过讲会而交流知识、学说。

绍：作动词，义为：继续；继承。如“绍，继也”——《说文》

高风：高尚的品格。

丽泽绍高风：君子朋友们经常通过讲会而交流知识、学说，以此来继承先哲们高尚的品格。

多材自昔夸熊封：人才之多要从西周时熊绎被封荆楚说起。

岳麓书院门口，对联是惟楚有才，于斯为盛。

蔚：本义为草木茂盛，如“蔚蔚，茂也”——《广雅•释训》，“望之蔚然”——宋•欧阳修《醉翁亭记》，这里是指荟萃，聚集，如“蔚为大观”。

歌词蕴含了多少湖湘文化在里边（回想我所读过的学校的校歌，实在惭愧），这是中；穿着中式服装的费先生和他拉的小提琴来自海外，这是西。开篇便点明了学校的特色，中西结合，新式学堂。

向警予点出了歌词的问题所在，最后一句“男儿努力蔚为万夫雄”，为什么一定是男儿，女儿不行吗？

旧的一切尚未打破。

一师要进行新一届的招生，向警予也想报考，却被袁仲谦以“男女之大防”赶走。向警予气不过，与陶斯咏商量“女扮男装”考一师。这次“女扮男装”非常精彩，同时也引出了两段感情。

一.青春的情感

很多剧的“女扮男装”就是个笑料，基本上是奔着被识破去的，识破的原因很多，就不一一赘述了。而向警予的“女扮男装”大概是电视剧里最难被识破的一次了，她取了个笔名“向胜男”参加一师的入学考试，只让人代交文章，自己并不露面。

一师的入学考试结果出来了，“向胜男”名列第四，一二三名分别是毛泽东，蔡和森，萧子升，向警予记住了排在她前面的这三个名字。同时在一师和周南任教的杨昌济将一二名的文章带到周南女中（名字取自周南女中，南化流行）传阅，蔡的文章，平实稳重，毛的则“气势汹汹”，向喜欢蔡的文章，陶喜欢毛的文章。陶斯咏打趣平时“气势汹汹”的向警予不喜欢“气势汹汹”的文章，反而喜欢蔡的文章。蔡和森人似其文，锋芒内敛，外柔内刚，后来向警予喜欢上他可能是性格互补的原因吧。两篇文章引发的两个少女对异性的倾慕，这种“另类”的青春难能可贵。

周南女中门口，周礼尽在，南化流行。

在观止轩书店，陶斯咏与毛泽东二次相遇，二人互道名字。毛泽东直接说出了陶斯咏的名字典故：出自《礼记·檀弓》“喜斯陶，陶斯咏......”

试想，一个男生在书店搭讪一个女生，在问知她的名字后说出她名字里的典故，这得多浪漫多美好。

天忽然飘起了雨，两人就在书店门口聊了起来。陶斯咏喜欢李煜的《浪淘沙》“帘外雨潺潺，春意阑珊，罗衾不耐五更寒。梦里不知身是客，一晌贪欢。”毛泽东则喜欢杜甫的《春夜喜雨》“好雨知时节，当春乃发生。随风潜入夜，润物细无声。”他认为诗人写诗言志，不能像李煜一样只想到自己的一亩三分地，应该要有杜甫那样的胸襟。虽说这只是个人喜好的不同，却从一开始暗示了两个人的未来。剧末，陶斯咏为了躲避与表哥王子鹏的婚姻去找毛泽东，毛泽东说他只把斯咏当朋友。她梦想她的浪漫，我执着我的责任。或许青春总是有遗憾的吧。

回到那场雨，最美的不是下雨天，是曾与你一起躲过雨的书店，是雨里的诗文相对。毛泽东说他喜欢“伐木丁丁，鸟鸣嘤嘤。出自幽谷，迁于乔木。嘤其鸣矣，求其友声。”谁说知音难求？嘤其鸣矣，求其友声。陶斯咏回去后将这八个字写在了初见毛泽东时借给他的书的第一页，大概从这个时候起，陶斯咏便喜欢上了毛泽东。这场雨是本剧感情戏的高潮，卓文君碰到了她的司马相如，又更像是郭襄到了她的风陵渡口。陶斯咏并不知道她跟毛泽东后来会发展什么样子，美好的邂逅怎能不让人憧憬未来，这应该是她的青春里关于男女最美好的回忆了。

与陶斯咏自由恋爱对应的是封建旧制给她的包办婚姻——和表哥王子鹏的娃娃亲。两人唯一一次单独接触的戏是在教堂，一群小孩子跑过来问王子鹏要钱，王子鹏倒也给得大方。若是换了部剧，陶斯咏可能会被王子鹏感动。本剧没有，陶斯咏直接给王子鹏发了“好人卡”：“表哥你是个很好很善良的人，可是一个人光靠心地善良是不够的。你可以发善心给这些孩子施舍，可你有没有想过，你能改变他们的前途，改变他们的命运吗？中国到处都是这样的孩子，如果光是靠施舍，而不去为他们做点什么，那他们今天是这样，明天还会是这样。甚至他们的孩子，他们孩子的孩子也会是这样。这就是为什么我要去读师范，要去当老师的原因。表哥，你看，看看你的这双手能为这些孩子做点什么，能为这个社会做点什么，能让你自己觉得你是一个有用的人......”

这个千金不傻白甜，少爷也不纨绔。王子鹏回家后用心思考陶斯咏说的话，从下人阿秀给他端的粥里意识到自己什么都不会，连碗粥都要被人煮好给他端过来，他决定去考一师，做个有用的人。

“富二代”们尚且如此进步，贫家子弟呢？

在毛泽东陶斯咏相遇的同一场雨里，刘俊卿遇见了赵一贞。有意思的是，刘俊卿和赵一贞的两位扮演者在电视剧《血色湘西》里扮演的是一对夫妻——龙耀武和瞿月月，只是两段感情都是悲剧。

“哪个少年不多情，哪个少女不怀春”。——《少年维特之烦恼》

刘俊卿，父亲刘三根，是长沙城里大街上卖臭豆腐的。父子名字差异之大，表达了穷苦的父亲对儿子成才的期望。常言道“不患贫患不均”，一切的自卑与虚荣都源于比较。刘俊卿被分到跟王子鹏同一个寝室，少爷穿着几十块大洋的皮鞋，吃着家里专程送过来的美味，这也还好。只是当刘俊卿跟赵一贞的恋爱被赵父发现的时候，赵父毫不留情面地直戳刘俊卿的痛处：“没钱别跟我女儿交往。”儿女情长，英雄“志”却不短。刘俊卿终于抛开了虚荣，做了湖南将军汤芗铭的走狗，抓捕自己的校长，害死自己的父亲，站在爱国进步学生的对立面......后来，袁世凯倒台，汤芗铭也跟着树倒猢狲散，刘俊卿被抓进了监狱，赵一贞为了救刘俊卿答应嫁给别人。刘俊卿出狱的那天，赵一贞出嫁。无力抗拒婚姻的赵一贞自杀于婚轿中，血流了一路。

陶斯咏和向警予曾劝赵一贞远离刘俊卿，赵一贞说她知道刘俊卿干的坏事太多，但她相信刘俊卿对她的爱是真的，爱不会骗人。通过赵一贞的话或许我可以理解《色·戒》，王佳芝为什么会喜欢上易先生，《色·戒》背后的张爱玲为什么会喜欢胡兰成（汪精卫的追随者，汉奸）。他人很坏，但他对我很好，感情和是非本来就是两码事。还有电影《芳华》里的刘峰和林丁丁，刘峰向林丁丁表白被拒绝，林丁丁说谁都可以喜欢她就活雷锋（刘峰的绰号）不行。为什么呢？恋爱是不患富患均，刘峰是活雷锋，是中央空调，他对林丁丁的好跟其他人没什么区别，林丁丁感受不到他的爱。感情必须得是单一的，用情要专一。这也是毛泽东没跟陶斯咏在一起的原因，他要去救他的中国，不能只想着自己的一亩三分地，我不能只对你好，我还得对大家好。

二.亲情

毛泽东的父亲与母亲很好地诠释了“家严”与“家慈”。毛泽东回家问父亲要钱考北大，毛父不同意毛泽东读书并将他关在家里。半夜时分毛母将毛泽东放出来，临别之际，毛母对毛泽东说“娘这一世没什么用，只瞒着你爹攒了这点钱，找个便宜点的学堂好好念书吧，趁着你爹还没醒赶紧走吧。”这个时候毛父出现了，他把一袋子钱扔到毛泽东面前说“听你娘的找个便宜点学堂读，要是不好好念书就给老子滚回来。”刀子嘴，豆腐心。

毛泽东感动地说“爹娘你们放心，我一定会好好念书。”

在真实的历史中，毛泽东改了一首诗言志：

孩儿立志出乡关，学不成名誓不还。

埋骨何须桑梓地，人生无处不青山。

后来毛母操劳过度患上了淋巴腺炎及其它杂病去世。

再说说刘俊卿的父亲刘三根。刘俊卿的母亲可能很早就去世了，刘三根一个人既当家严又当家慈，我们能看到的是家慈占了主导地位。刘俊卿读书要钱，刘三根卖臭豆腐卖不了几个钱，只得将女儿卖给王子鹏家，父女俩一起供刘俊卿读书。一师开学第一天，刘三根挑着行李送刘俊卿入学。方学监问刘俊卿刘三根是他什么人，刘俊卿说是雇的挑夫，刘三根愣了一下，说：“对，我是挑夫。”俗话说棍棒底下出孝子，溺爱万万要不得，特别是穷人家的溺爱，单亲溺爱尤甚。不然，只会索要无度，不知感恩。

刘俊卿看着王子鹏的新皮鞋，也想买一双，就去找刘三根要钱。刘三根将女儿给他自己治病的钱都给了刘俊卿，自己平常就咽高粱饼度日。

此处让我想起了很多年前的新概念作文大赛，主题是“我眼中的中国农民”。里面有一篇文章让人印象深刻，大意是主人公的父亲病重，在生死边缘徘徊，医生说能不能撑过去就全看他自己了。然后母亲就跟父亲讲：“家里的房子又漏水了，地还没耕，二娃的学费还没着落……”家里人很不理解母亲为什么要说这些让父亲担心。父亲听完，淡淡地说了一句：“扶我起来……”

病，就这么好了。

三.教育

杨昌济给学生们上的第一节课是“修身”，俗话说修身养性，儒家说修身齐家治国平天下。杨昌济问学生们的志向是什么，王子鹏说想当个老师教书育人，杨昌济说这是很崇高的理想。刘俊卿说想通过自己的努力做一个很有学问的人上人，杨昌济没有说话。

一师校长孔昭绶说办教育是为国为民，校长与师生们不惧汤芗铭的淫威，开会怒骂日本帝国主义狼子野心；学生们印发册子揭露袁世凯复辟真相，办夜校教民工读书识字，组建学生军巡逻维护治安，这两百学生军甚至赤手空拳缴了三千北洋溃兵的械，保长沙古城于危难之间。这些都符合湖湘文化的特点“经世致用”，像曾国藩组建湘军，谭嗣同百日维新，黄兴领导了黄花岗起义和武昌起义。

那是1913的中国，封建旧制尚未完全被扫除。105年后的今天，在社会主义的中华人民共和国，很多学校似乎还比不上当年的湖南第一师范。不是说非得抛开升学率去办素质教育，起码应该两者并重。一师入学的第一天，孔校长说“什么叫人才，有德才有才，要是有才无德的话，将来一定会成为更大的祸害。”就怕流氓有文化。小学不谈，中学读书完全是功利性的，甚至大学也是如此，听室友讲有的实验室为了发文章而发文章，并没有研究出特别有用的东西。

记得《明朝那些事》里讲王阳明格物致知，知行合一，这点我很推崇，包括湖湘文化的“经世致用”以及“读万卷书，行万里路”，纸上得来终觉浅，绝知此事要躬行。

沁园春·长沙

独立寒秋，湘江北去，橘子洲头。

看万山红遍，层林尽染；漫江碧透，百舸争流。

鹰击长空，鱼翔浅底，万类霜天竞自由。

怅寥廓，问苍茫大地，谁主沉浮？

携来百侣曾游，忆往昔峥嵘岁月稠。

恰同学少年，风华正茂；书生意气，挥斥方遒。

指点江山，激扬文字，粪土当年万户侯。

曾记否，到中流击水，浪遏飞舟？

随口聊聊本剧几个女性角色，可以说各有各的美好，各有各承载的光明。

第一女主陶斯咏（历史上的陶毅），长沙商会会长的女儿，以千金之躯行革命之事的新女性。瞧不起懦弱的富家子表哥，成天和一师这帮穷小子一起忧愁国事，在阶级和正义之间敢于选择后者。她对男主落花有意的倒贴和子升我欲怜卿卿不识的三角设置我觉得是本剧剧情上最大的败笔，但放在角色身上，也多少体现出她冲破旧婚姻追求个人解放的勇气与光彩。

第二女主向警予，不刻板的女中豪杰，真真的神采飞扬侠气在，敢作敢当敢破敢立，化名男士考学后又弃榜，只为教天下人见识女子也有才学本事。家境殷实而脾性不骄，视一切众生光明平等，当街给人擦皮鞋也不亦乐乎，和小蔡的感情线美好得教人叹气。码头擦皮鞋，文章倾人城，结缘倒在识君前。教堂墙外解语，岳麓骤雨初歇，橘洲芳草对坐，江湖儿女同志爱人，觉醒的过程真动人。

第三女主赵一贞，根据𝟏𝟗𝟐𝟎年代一位在出嫁当日自杀之少女的真实形象改编。茶店老板家的小家碧玉，性子甜软得像长沙八月的桂花雨，却在地头蛇的垂涎面前宛然自珍，敢于为自己一个小小生命的爱情做主。她爱的男人刘俊卿是这部剧里少见的败笔角色（太小丑化），但她不辱没自己的尊严。

然后是开慧和蔡畅两个小丫头片子，正是天真烂漫的年纪，抱着进步杂志听兄长们挥斥方遒已经是她们的宿命。路遇工人因不识字被刁难，马上想到要开办公益夜学，彼之苦难与我何干？少年人有不能被欺负的志气，实是教同胞都不要被人欺侮。

还有几个配角。在王家做丫鬟的阿秀，一个没受过教育的底层女子，出场不多，照样写得光彩照人，靠自己的劳动撑起全家的生计，有富贵不淫贫贱不移的朴素本色，人格心性皆比她那混账哥哥强十倍，王家少爷爱她，爱得荒诞却值得。

蔡和森的妈妈葛建豪，一样是出场不多，但只岳麓夜雨那一场戏足矣。经历了风霜依然有旺盛的生命力，那是一直在与生活、与旧世界旧观念对抗的女性才有的谁也夺不走的自信。最难忘是她带着蔡畅在破院子里糊成堆的火柴盒，一边背诵普希金的《假如生活欺骗了你》，这种自强不息的质感情节是某某年代的编剧能写出来的吗？

歌德说，永恒的女性引领我们上升。我觉得优秀的角色不分性别，好作品中无论男性女性角色都能够引导我们上升。我们一起上升。

‘衡山西，岳麓东，城南讲学峙其中 人可铸，金可溶，丽泽绍高风 多才自惜夸熊封 男儿努力慰为万夫雄’ 毫不夸张的说，这是我人生中最重要最喜爱的一部电视剧，也是唯一一部我可能看了上百遍的电视剧，

因为爸爸讲的很多故事，所以从小就是主席的脑残粉，对主席的故事一直很感兴趣。

大概初中时候第一次看这部剧，继而高中开始了疯狂的重温之路，之所以疯狂，是因为每次微机课我都要看这个，几乎每个人都知道我喜欢这部剧，我几乎背下了剧里的台词，会唱剧里的片尾曲和校歌，连带着第六集大家一起朗诵的少年中国说，每一次重温，心情都跟着澎湃，热血而豪情万丈。

不得不说，我向往那个时代，我向往那样一群志同道合的人，我向往那样开明的老师和校园，向往早期革命先烈身上的一往无前和大气豁达！

这样的电视剧我记得名头是红色青春励志偶像剧，当然会有一定程度的戏说，但是足以激励青年人！校长老师们身上的气节，毛泽东，蔡和森，向警予，陶斯咏身上的无谓，都让人敬仰！

我最喜欢的出了第六集大家一起朗诵少年中国说，还有孔校长明耻大会的演讲，蔡和森的课堂辩论‘我若相信崇高，崇高自与我同在，而区区人言冷暖，物欲得失，与之相比，又渺小的何值一提呢’，还有考试成绩出来那一集‘纵横驰骋间豪气冲天，立意高远而胆识惊人’！

哪怕反派也都很有特色，刘俊卿坏的那么真实自然，汤乡铭那么变态可怕～～～

这部剧之后，我为它写了长长的观后感，至今当感觉没有动力，依然会拿出来重温，真的就是会充满斗志，所以我将它放在心中一个特别的地方存放，时常回味，慢慢品尝。

心因之旷达，情因之豪放，毅因之更坚，性因之乐观！这部好剧，我放在内心珍藏，贡献我豆瓣的第一个全五分！！！

看剧虽然不算多，但总归已有一二，先前看完一部剧时，会有意识地提醒下自己不妨写篇剧评，但总因自认水平疏浅而夭折。但看完这部《恰同学少年》后，想写点什么的想法太难以抑制，虽将至深夜，但想趁着刚刚看完的余温，做以简略记录。

——————————

对教员的尊崇，并非因此而起，但却因此而深。辛亥革命后二十世纪十年代，正值教员韶华岁月，与之后二三十年国共内战及抗战的混乱相比，这时倒也显得相对平静。但教员之非同一般，已初露端倪。从凭借大气磅礴、贯通内外的作文一举夺魁，一直到临危不惧、救长沙城于三千溃军之下，虽仅仅二十三集，却将主席这一时期，塑造得立体而饱满。

但真正让我印象最为深刻的，却是有毛泽东、萧子升、蔡和森、向警予和陶斯咏等人的这一读书小组。让我印象深刻的有几个场景：雨夜诵诗、群聚而思想争鸣、春游横渡湘江而聚于橘子洲头、为工人夜校招生而起舞于街头······此外、主席晨浴晨读、同学与老师间的交流、同学之间不掺杂私心的互助、面对不合理规则时敢于表露和坚持的任性、毛萧二人的暑期游学，同样让我回味无穷。我心中的迷雾渐渐拨开，一直困扰着我的问题渐渐有了眉目。这问题就是，青春该是什么模样的，换言之，我想要的青春是何样的。

高二时，凭着好似虚无缥缈的情怀，毅然决然地从理科班转到文科班，因为在我的想象中，文科班应该是“指点江山激扬文字”的、应该是“家事国事事事关心”的、应该是“思想自由学术争鸣”的。可真正发生的是，政治课不是放眼寰宇而是枯燥的术语，同学不是指点江山而是勾心斗角，学术不是激扬文字而是填鸭式教条式的教学。此后，我在理想与现实的强烈割裂下、在适应教育和高考的压力下，度过了剩余的两年高中时光。

现在，上大学了，可校园墙上常见有关选课的问题不是“哪位老师的学术造诣高”而是“哪位老师给分高/容易过”，内卷背景下同学间更常见的好似是相互间的谨慎和自私，课堂上尤其是公选课最活跃的地方是屏幕上的双手，寝室里不见执书而谈但见游戏里搏命厮杀，虽故不乏勤奋用功的同学，但前面所提到的他们，若看完这部剧，可否会感到羞愧而迷途知返？

幸甚，在我仍恰同学少年之时，看完了《恰同学少年》，明白了何以“恰同学少年”。青春该是什么模样？该是雨夜诵诗的浪漫，该是主席一看书店就走不动就被吸引的求知若渴，该是像毛蔡二人那样熄灯后仍秉烛夜读的惜时如金，该是众人为夜校招生时那样的想象力创造力和行动力，该是主席虽年少但已心系人民和国家的家国情怀，该是毛萧二人一拍即合暑期游学的激情和胆识，该是“独立之精神，自由之思想”，该是拥有文明之精神的同时不忘“野蛮其体魄”······

也正如陈独秀在《新青年》发刊词中所写的那样：“青年如初春。如朝日。如百卉之萌动。如利刃之新发於硎。”

——————————

另1:

这是一部怎样的电视剧？

这是一部每一个上大学的人都应该看的剧；

这是一部告诉你毛泽东为何是毛泽东的剧；

这是一部在我看时每看到一个真实人名就立刻查其生平或感叹或唏嘘的剧； 这是一部我多想能用当今先进的影音技术重新拍摄但又怕被流量废物们糟蹋的剧；

这是一部值得反复观看不断回味思考的剧；

这是一部我青春时期的启蒙剧······

——————————

另2:

《沁园春·长沙》

独立寒秋，湘江北去，橘子洲头。看万山红遍，层林尽染；漫江碧透，百舸争流。鹰击长空，鱼翔浅底，万类霜天竞自由。怅寥廓，问苍茫大地，谁主沉浮？

携来百侣曾游，忆往昔峥嵘岁月稠。恰同学少年，风华正茂；书生意气，挥斥方遒。指点江山，激扬文字，粪土当年万户侯。曾记否，到中流击水，浪遏飞舟？

非常优秀的青春片，充满了正能量，不造作，有历史真实的基础，所以就算有艺术加工，但是没有脱离基本史实。 弘扬了那个时代的青年追求进步，追求自由，追求爱情，追求民族解放与独立。就算他们最后信仰不同，不代表他们反目成仇，反而是更真实地反映了各自的追求，都是为了个性的解放与灵魂的自由，他们幸运的投生于那个中国数千年未有之变局的大时代，他们大多数人，不管男女，并没有辜负那个时代。 因为他们每个人的追求，汇聚成中华民族的追求，他们每个人的自由，推动了整个民族的进步和自由。 这部片子，对得起它的名字《恰同学年少》。 我想这也是当年已经选择了共产主义信仰的那位28岁的湖南青年写进他的诗歌，怀念少年时代以及他自己的小伙伴们，同时寄许于自身命运与祖国民族未来的真实写照。

དམར་དམག་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་ལ་ལྟ་འདོད་མི་འདུག རྒྱུ་མཚན་ང་རང་དམར་དམག་གི་དུས་རབས་དང་མ་འཁེལ་བས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན། དམར་དམག་དང་མཉམ་དུ་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་ཨ་མྱེས་དང་ཨ་ཕས་ཆུང་དུས་ནས་དམར་དམག་གི་གློག་བརྙན་ཕུད་དྲགས་པས་དེས་སུན་སྣང་བཟོས་པ་གང་ཡིན་མི་ཤེས་མོད། གང་ལྟར་དམར་པོའི་སྲིད་དབང་ཇི་ལྟར་བླངས་པའིཐད་ཀྱི་གློག་བརྙན་ལ་ལྟ་སྙིང་མི་འདུག

འོན་ཏེ། གནས་སྐབས་འདི་ལྟར་བསྒྱུར་ཞོག ༼སློབ་གྲོགས་ཆ༽ ཞེས་པའི་མུ་འབྲེལ་གློག་བརྙན་འདི་ལྟ་སྙིང་འདོད་བྱུང་། བལྟས་ནས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་མཚོ་མོ་དྲག་ཏུ་སྐྱོམ་ཞིང་། བལྟས་ཚར་ནའང་རང་དགར་འཇོག་མ་འདོད་པར་བརྙན་དཔྱད་ཅིག་འབྲི་སྙིང་སྐྱེས།

གློག་བརྙན་ནང་གི་མི་སྣ་དག་དམར་པོའི་སྲིད་དབང་དང་འབྲེལ་བ་ཆེ་ནའང་། གློག་བརྙན་རང་དམར་པོའི་སྲིད་དབང་དང་འབྲེལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བཤད་ཀྱང་ཆོག་སྟེ། གློག་བརྙན་འདི་ནི་དགེ་རྒན་ཚོས་ཇི་ལྟར་སློབ་གསོ་བྱེད་པ་དང་སློབ་མ་ཚོས་ཇི་ལྟར་དཔེ་ཀློག་བྱེད་པའི་བརྗོད་གཞི་འདི་དང་དམ་པོར་འབྲེལ་འདུག

༡-དགེ་རྒན་དང་སློབ་གསོ།

ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་དགེ་རྒན་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་ཚང་ངམ། ཐོག་མར་ཐོས་པས་རྒྱུད་ཕྱུག་པ་ཞིག་ངེས་པར་ཡིན་དགོས་པ་དང་། སློབ་མ་ཚོར་བསྟུན་མཁས་པ། འགྲོགས་བདེ་གཤིབ་བདེ་ཡིན་པ། ལྷག་པར་དུ་བསམ་བློའི་མཐོ་ཚད་ཞིག་ནས་འགྲེང་སྟེ་སློབ་མའི་རྒྱུད་འདུལ་མཁས་པ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་ཡིན་དགོས་པ་སྟེ།

སློབ་གཙོ་དཔེ་བཞག་པའི་སློབ་མའི་ཁ་མིག་ཡར་ལྟ་ཕྱོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ནག་ཉེས་གང་ཞིག་ནམ་ཡང་འགེབས་སྲུང་མི་བྱེད་པར་ཐག་གཅོད་པའི་བློ་དང་། ལྷག་ཏུ་སློབ་མའི་སྐྱིད་སྡུག་དང་བསྟུན་ནས་འགྲིག་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡང་ལྕི་ལ་བརྟག་པ། དེ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཡིད་འགུག་པ་ནི། སློབ་གསོ་ཁོ་ན་གཙིགས་སུ་བཀུར་ནས་ཕུལ་བྱུང་གི་དགེ་རྒན་གདན་དྲངས་ཏེ་དགེ་རྒན་གྱི་བྱང་ཚད་མཐོར་འདེགས་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་འགྲོ་གྲོན་དང་སློབ་མའི་འཚོ་བའི་གྲོན་དངུལ་སོགས་ཡོད་ཚད་ཁུར་དུ་བླངས་ཏེ་དགེ་སློབ་གཉིས་ལ་སློབ་གསོ་མ་གཏོགས་ཁུར་གཞན་མེད་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དཔེ་ལེགས་བསྒྲུབས་ཤིང་། སློབ་མ་ཚོར་ཐོག་དང་པོར་གོ་བརྡ་སྤྲོད་པ་ནི། སློབ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཆེས་གལ་ཆེ་བ་ནི་གང་ཡིན་པ་དང་། དཔེ་ཀློག་བྱེད་དོན་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ལས་སངས་ཆེད་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་སངས་ནས་དམངས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དུ་ཧུར་བརྩོན་་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དཔེ་ཀློག་གིས་ལས་དབང་བསྒྱུར་དགོས་ཤིང་། འཁྲུག་སྐབས་དྲག་པོའི་དམག་ལ་བརྟེན་ནས་གནམ་འོག་བདེ་ལ་འགོད་དགོས་པ་དང་། ཞི་བའི་དུས་རིག་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་སེམས་ཀྱི་བློ་སྦྱོང་ལ་འབད་དགོས་ཚུལ་གྱི་གདམས་པ་གནང་ཞིང་། སློབ་གསོས་མི་རེ་རེ་བཅོས་ཤིང་། མི་རེ་རེ་བཅོས་ན་སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་སུ་འགྲོ་བ། སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་སུ་སོང་ན་རྒྱལ་ཁབ་དར་བ། དེ་བས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་དར་དགོས་ན་སློབ་གསོ་ཨང་དང་པོར་འཇོག་དགོས་ཤིང་། སློབ་གསོ་སྐྱོང་དགོས་ན་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱི་བློ་རིག་བསལ་དགོས། ན་གཞོན་དར་ན་་ད་གཟོད་རྒྱལ་ཁབ་དར། ན་གཞོན་ལ་རང་དབང་བྱུང་ན་ད་གཟོད་རྒྱལ་ཁབ་ལ་རང་དབང་ཐོབ། དེ་བས་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱངས་པ་གོ་ཆོད་བྱེད་དགོས་ཤིང་། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་དོན་ལ་འབད། སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་དམངས་སེམས་གསོ། གང་ལྟར། སློབ་གྲྭ་ནམ་ཡང་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁ་བྲལ་ཡ་འཐོར་རུ་འགྲོ་རུ་མ་བཅུག་པར། རང་དོན་ཁྱིམ་དོན་སྡེ་དོན་རྒྱལ་དོན་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་འབབ་དུ་འཇུག་མཁས་ཤིང་། སློབ་གྲྭའི་བདེ་སྡུག་ཆེད་རང་སྲོག་འབུལ་བ་ནི་དངོས་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་རེད་ཨང་།

མ་ཟད། ད་དུང་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཡང་ཁྲང་ཅི་ཁོང་སྟེ། ཐོས་པས་རྒྱུད་ཕྱུག་ཅིང་ཞུམ་མེད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པ། སྦྱིན་གཏོང་གི་ཕྱག་ཟུང་རིང་དུ་རྐྱོང་མཁས་པ། སྣོད་རུང་གི་སློབ་མ་འཚོལ་ཤེས་པ་དང་། དེའི་ཆེད་དུ་རང་གི་ནུས་ཤུགས་ཡོད་ཚད་ཕུད་ཐུབ་པའི་བློས་གཏོང་ཅན་ཁོང་ལྟ་བུ་ནི་ང་ཚོའི་ནམ་ཡང་མིག་དཔེ་ཉག་གཅིག་སྟེ། སློབ་ཁྲིད་གཅིག་བྱེད་པ་ལའང་སློབ་ཁྲིད་བཅུ་ཡི་གྲ་སྒྲིག་ཕུན་ཚོགས་དགོས་ཤིང་། གར་སྟེགས་སྟེང་གི་ལོ་གཅིག་ནི་གར་སྟེགས་འོག་གི་ལོ་བཅུ་ཡིན་དགོས་པའི་གཟབ་ནན་དང་བློ་རྒྱ་མངའ། སློབ་མ་ཚོར་ཐོག་དང་པོར་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་སྐབས་བློ་སྦྱོང་ལ་འབད་དགོས་པ་ཨང་དང་པོར་འཇོག་ཅིང་། བློ་སྦྱོང་ལ་འབད་དགོས་ན་ཕུགས་བསམ་ལྡན་དགོས་པའི་སྐོར་ནས་གོ་སྐོན་བློ་འགུག་གི་སླིབ་གསོ་གཏོང་ཞིང་། སློབ་མ་རེ་རེར་ཕུགས་བསམ་སྐོར་ནས་དྲི་བ་འདྲི་ཞིང་། རང་གི་ཕུགས་བསམ་གླེང་སྐབས། དཔོན་སར་མི་སྙེག རྒྱུ་ནོར་མི་འཚོལ། དབུལ་ཕྱུག་དང་ཚ་གྲང་གང་ཡིན་རུང་། རང་ཤག་སྦྱིལ་བུའི་ལྡིང་ཁང་ནང་ནས་བདེ་ལ་འདུག་ཞོར། སློབ་ཁྲིད་སློབ་གསོ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་མར་སློབ་མ་ཚོས་རང་རང་ས་ནས་རང་རང་གི་ཐད་ཀ་ནས་གནམ་འདེགས་ཀྱི་ཀ་བ་རེ་ཉན་པ་དེ་གཅིག་པུས་ཡིད་ཚིམ་པའི་བློ་རྒྱ་དེ་ནི། ང་ཚོའི་དགེ་རྒན་ཚོའི་དམིགས་བྱ་ཉག་གཅིག་པུ་མིན་ནམ། ད་དུང་སློབ་མ་སྣོད་རུང་ལ་ཤེས་བྱ་གཅིག་པུས་མི་ཆོག་པར་ནུས་པ་སྦྱོང་བརྡར་གཉིས་མཉམ་འགྲོ་མཉམ་གཤིབ་ཡིན་དགོས་པའི་གདམས་པ་གནང་ཞིང་། སློབ་མའི་གོ་རྟོགས་དང་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད་ཆེད་དུས་ཚོད་གང་ཡོད་དེའི་ཆེད་དུ་ཕུལ་ཞིང་། སློབ་མ་སྣོད་ལྡན་ཁ་ཤས་བསྐྱེད་བསྲིང་བྱེད་པའི་ཤེས་རྒྱ་དང་བློ་རྒྱ། ཕུགས་རྒྱང་སོགས་ནི་དངོས་གནས་ཕྱག་འཚལ་དགུ་ཕྲུགས་བྱེད་པའི་གནས་ཡིན།

ད་དུང་བྱ་བའི་གལ་ཆེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ནམ་ཡང་སློབ་མ་རིས་རུ་མི་འདོར་བར། སློབ་མ་ལ་བློ་གཏད་ལིངས་སྐྱུར་བྱེད་ཅིང་། མཐའ་གཅིག་ཏུ་སློབ་མའི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་ནས་སློབ་མ་སྒོར་ཕུད་དགོས་ན་དགེ་རྒན་ང་ཡང་སྒོར་ཕུད་རོགས་ཟེར་ཞིང་། སློབ་མའི་འཇོན་ནུས་ལ་མཐོང་ཆེན་ལས་སློབ་མའི་རྩལ་ནཡས་འབུར་འཇོམས་མི་བྱེད་ཅིང་། སྒྲིག་ཁྲིམས་ཁོ་ནས་སློབ་མ་གཅུན་ཐབས་མི་བྱེད་པར་དགེ་རྒན་ཚོས་རང་འགུལ་ངང་འགྲིག་ཐབས་ཡོང་བར་བྱེད་པ། རང་ཚོས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་ཚོ་ཆུང་མང་པོ་འཛུགས་པར་སྐུལ་མ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར། སློབ་གསོ་གཏོང་མཁས་པ་དང་། སློབ་མའི་ནོར་འཁྲུལ་གང་ཡིན་རུང་བྱུང་རྒྱལ་དུ་ཐག་གཅོད་མི་བྱེད་པ་དང་། སློབ་གསོ་གཏོང་སྟངས་སྣ་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ནམ་ཡང་ཐབས་མཁས་ཇུས་ལེགས་ཀྱིས་སློབ་མ་སྐྱོང་བ། སློབ་མ་ཞིག་འཕྱུག་སོང་བ་ཡིན་ནའང་ཁྱོདརང་ནོར་སོང་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཤེ་གཤེ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་པར། སློབ་གསོ་བཏང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་མར་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ང་ནོར་སོང་ཞེས་ཁས་ལེན་དུ་འཇུག་མཁས་པའི་སློབ་གསོ་གཏོང་སྟངས་ཐབས་མཆོག་དེ་འདྲ་བ། མདོར་ན། དགེ་རྒན་ནི་སློབ་ཁྲིད་སྐབས་ཀྱི་དགེ་རྒན་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར། འཚོ་བ་དང་དཔེ་ཀློག ཁྱིམ་ཚང་། མི་སྒེར་གྱི་དཀའ་ངལ་སོགས་ཡོད་ཚད་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྣེ་སྟོན་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་མཁས་པའི་དགེ་རྒན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཏག་ཏག་རེད་ཨང་། འདི་འདྲ་བ་ནི་ད་གཟོད། ང་ཚོའི་མིག་སྟོན་དང་དཔེ་ལེགས། བཀུར་བྱ་དང་སློབ་སྦྱོང་གི་གནས་སུ་འོས་ལ། མིག་སྔའི་དགེ་རྒན་ཚོར་ཞིབ་བསྡུར་ཞིག་བྱས་ཚེ། ད་གཟོད། བར་ཁྱད་དང་བར་ཐག ངེད་ཚོའི་ནོར་འཁྲུལ་དང་མ་འཁྱོང་ས་། ཐ་ན་ནག་ཉེས་སོགས་ཀྱང་ཞར་དང་ཞོར་ལ་ངེས་ཤེས་ཟབ་མོ་འདྲོངས་སུ་འཇུག

༢- སློབ་མ་དང་སློབ་སྦྱོང་།

ཡང་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ན་སློབ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ཚང་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ། སྔགས་ཕྱོགས་ནས་སློབ་མ་ཞིག་ལ་ཚང་དགོས་པ་མང་པོ་ཡོད་མོད་ཀྱང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་བློ་གསལ་ཤེས་འདོད་བླ་མས་གུས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེས་མ་ཆོག་པ་མེད་པར་འདོད་དེ། ཀླ་ཀློའི་རྒྱུད་ཅིག་གམ་བློ་མི་གསལ་བ་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་བློ་མ་གཞི་ནས་གསལ་བོ་ཡིན་དགོས་ཁར། དེའི་ཐོག་ལ་ནམ་ཡང་རྒྱུད་ན་ཤེས་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་མེད་དུ་མི་རུང་ཞིང་། ཅི་ཞིག་སྐོམ་པས་ཆུ་འདོད་པ་དང་ལྟོགས་པས་ཟས་འདོད་པ་ལྟ་བུའི་ཤེས་འདོད་ཀྱི་བློ་ཡོད་ན། ད་གཟོད་བརྒྱ་ལ་བློ་གསལ་བོ་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་པར་རིག་རྡིབ་ཅིག་ཡིན་ནའང་ཤེས་འདོད་ཆེ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱོང་དུ་རུང་བ་དང་། ཤེས་འདོད་ཆེ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་བླ་མར་གུས་བཀུར་བྱེད་ངེས་པས། བློ་གསལ་ཤེས་འདོད་ཅིག་ངེས་པར་མ་ཡིན་ཐབས་མེད་ཡིན།

ཁོང་ཅག་ལ་མཚོན་ན། མི་ཚང་ཕལ་བ་ཏག་ཏག་ནས་སྐྱེས་པའི་འབྱོར་པ་དམན་པའི་སློབ་མ་དག་ཡིན་ནའང་། ནམ་ཡང་ཤེས་བྱ་རིག་གནས་སྦྱོང་འདོད་ཀྱི་གདུང་བ་ཆེ་ཞིང་། ཚ་བས་གདུང་། ཁོ་ཚོས་ཤེས་བྱའི་གནས་གང་ལའང་འབད་པས་བསྟེན་ཅིང་དཔེ་ཀློག་སྐྱོར་སྦྱངས་ཀྱིས་མཚམས་མི་འཇོག་ལ། དགེ་རྒན་དང་ལྷན་དུ་ཐོས་བསམ་དང་དོགས་འདྲི། ཉན་རྐྱང་མི་བཤད་པར་ཁེར་ཚུགས་ངང་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུར་བྲེལ་ཞིང་། དཔེ་ཆ་རྐྱང་བ་ཀློག་པ་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་པར། ནམ་ཡང་དཔེ་ཆ་དེ་འབྲེལ་གྱི་དཔེ་ཆ་མང་པོ་ཀློག་སྟེ་ཟིན་བྲིས་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་ངོས་གང་ཞིང་། ཡང་དཔེ་ཀློག་རྐྱང་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་ཀློག་བགྲོ་གླེང་སྤེལ་ནས་མཚན་ཉིད་དང་རྩོམ་རིག་གི་མཐོ་སར་སྙེག་ཅིང་། ནམ་ཡང་དཔེ་ཀློག་ལས་ཁ་རྣ་ཡོད་ཚད་བཀབ་སྟེ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དོ་འཁུར་མི་བྱེད་པ་དེ་འདྲ་ཡང་གཏན་མ་ཡིན་པར། དུས་དང་བབསྟུན་པའི་གཏམ་གླེང་ཞིང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དམར་སར་འབབ། ནམ་ཡང་ར་བ་དང་སྒྲོམ་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་ཚུད་དུ་མ་བཅུག་པར་ལྟ་རྒྱ་དང་མཐོང་རྒྱ་བསྐྱེད་ཅིང་། དེང་གི་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དེ་གཞན་ན་མེད་པར་ང་རང་ཚོའི་ཕྲག་སྟེང་ན་ཡོད་པའི་ཁུར་ཆེན་ལེན་ཞིང་། མི་རིགས་དར་ཞིང་སྟོབས་པ། མི་དམངས་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཞི་ཞིང་ཕྱུག་པ། ཡོད་ཚད་ན་གཞོན་ལ་རག་ལས་པས། ན་གཞོན་ངེད་ཅག་གིས་སྙིང་རུས་བསྐྱེད་ཅིང་ཤ་ཐང་འབད་ཐང་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དེ་དང་བསྟུན། རང་བཞིན་གྱིས་ཁོ་ཚོའི་དམིགས་འབེན་མཐོ་ཞིང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བ། ལག་ལ་བྲིས་དང་ཁ་ལ་གཏམ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱོར་བ། ས་གཞི་གདན་དུ་བཏིངས་ཤིང་ནམ་མཁའ་མལ་དུ་འདིང་བ། ཉི་ཟླ་ངའི་མགོ་ཐོག་ཏུ་གནས་ཤིང་། རི་ཀླུང་ངའི་རྐང་འོག་ཏུ་གནས། གནམ་ས་ངའི་སེམས་ཁོང་དུ་གནས། ཞེས་པའི་འདི་འདྲའི་དཔའ་གདེང་དང་ཆོད་སེམས་རྙེད།

དེར་མ་ཟད། ཡོད་ཚད་དཔེ་ཆའི་ཁྲོད་ནས་འཚོལ་བ་དང་རྙེད་པ་གཅིག་པུའང་མ་ཡིན་པར། ལག་ལེན་དངོས་ལ་གཞོལ་བ་དང་། ཆར་ཤ་ཅི་འདྲ་ཆེ་ནའང་རི་བོར་འགོ འུར་ཟིང་ཅི་འདྲ་ཆེ་ཡང་མནོ་བསམ་གཏོང་། རི་ཆུ་ནགས་གསུམ་ཉུལ་ཞིང་སྲང་ལམ་ཤར་ནུབ་བརྟོལ། ཆུ་དང་གཙང་པོ་བརྒལ་ཞིང་། ལ་དང་ལུང་པ་བརྒྱུད། སྐྱེ་བོ་མཆོག་དམན་བར་གསུམ་ཐུག མདོར་ན། སྐྱེ་དགུ་མ་ལུས་སྟེང་ནས་རིག་པ་འཚོལ། ཡུལ་བསྐོར་ལྗོངས་རྒྱུའི་ཁྲོད་ནས་ཐོས་པ་འཚོལ། འབྲུ་མེད་ཡིག་ཆེན་བཀླགས་ནས་གནས་ལུགས་འཚོལ། གནམ་འོག་དོན། ཀུན་ལ་གནས་ལུགས་ཡོད། དཔེ་ཆར་རློམ་རྐྱང་བྱེད་པ་ལས། དཔེ་ཆ་མེད་པས་དགའ། འབྲུ་ཡོད་པའི་དཔེ་ཆ་བཀླག་དགོས་ཀྱང་། དེ་ནི་བེམ་རོ་ཉིད་དང་མཚུངས། དོན་ཀུན་རྟོགས་ན་ཐོས་པ་འཚོལ་དང་འདྲ། དེ་བས་བུ་སློབ་ཚོས། རི་ཀླུང་རྩི་ཤིང་དང་། གནམ་སའི་སྐྱེ་རྒུ་ཁྲོད། འབྲུ་མེད་ཡིག་ཆེན་ཀློགས། འབྲུ་མེད་གནས་ལུགས་འཚོལ། དེ་བས་ན། ཁོ་ཚོས་སྔོན་བྱུང་སྐྱེས་ཆེན་ཚོས་རེས་མོས་ངང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་རེར་གནམ་སར་ཁ་ལོ་བསྒྱུར། ད་ལྟའི་གནམ་སའི་དར་རྒུད་འདི་ལ། སུ་དང་གང་གིས་བདག་པོ་རྒྱག ཅེས་གད་རྒྱངས་སྒྲོག་ཅིང་ཀི་རིང་འདེབས།

འདི་ནི་ད་གཟོད་ཤེས་བྱ་དང་ནུས་པ་མཉམ་སློབ་ཞེས་པ་དེ་མིན་འགྲོ ལྷག་པར་དུ་ཤེས་བྱ་དང་རིག་གནས། མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བརྩེ་གདུང་ཇི་ལྟར་ཟབ་པ་དེ་བཞིན་གྱིས་རང་སོ་སོའི་མ་ཡུམ་ལ་བརྩེ་གདུང་དེ་ལྟར་ཟབ་ཅིང་། ཚིག་གཅིག་གིས་སྨྲས་ན། མ་ཡུམ་ཚོས་སྐྱིད་ཅི་ཡང་བརྒྱབ་མ་མྱོང་། ཁོ་ཚོས་སྐད་ཆ་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མི་བཤད་པར། ལས་ཡ་་་་ལས་ཡ་་་ཐང་ཆད་རག་བར་དུ་ལས་ཤིང་། ལས་མི་ཐུབ་རག་བར་དུ་ལས། ལས་ནས་ལུས་གང་ནད་ཀྱིས་ཁེངས་སུ་བཅུག ནད་བྱུང་རྗེས་སྟོན་ས་མེད་པས། དེ་ལྟར་རང་སར་བསྐྱུར་ནས འགོར་འགྱངས་བྱས་ནས། མཐར་ནད་ཆུང་ཆུང་ནད་ཆེན་དུ་གྱུར། ནད་ཆེན་པོ་་་་་་་་་གང་ལྟར་ཁོ་ཚོར་རང་འདུག་ཅིག་མེད་ལ། ཅིག་ཁོམ་ཚེ་ལུས་གང་གཟེར་ཞིང་མནར་གྱིན་ཡོད། ཞེས་པས་མ་ཡུམ་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་རྗེན་ནེར་བསྟན་ཡོད། འདི་ལྟ་བུའི་མ་ཡུམ་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་གདུང་དང་། ཕུ་ནུ་ལ་བཅངས་པའི་ལྷག་བསམ། མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བཅངས་པའི་ཆོད་སེམས། ཐག་ཉེ་ས་ནས་བསླབ་པ་དོན་གཉེར་རིང་དུ་མ་དོར་ཞིང་། ཐག་རིང་ས་ནས་སྤྱི་པའི་བདེ་སྡུག་འཁུར་དུ་ལེན་མཁས་པ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འཛོམས་པའི་ཕར་ནང་ནས། ང་ཚོས་རྒན་ལ་བཀུར་བ་དང་ཆུང་ལ་བྱམས་པ། མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་སོགས་ནི་ཆུང་དྲགས་པས་མ་གླེང་ཀྱང་ཆོག་གོ།

དེ་བས། སློབ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་འདི་དག་གི་སྤྱོད་ཡོན་ལྡན་ཚེ། ང་ཚོས་ད་དུང་ཅི་ཞིག་གི་རེ་བ་འཛིན་ནམ། སློབ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ཆེས་གལ་ཆེ་བ་ནི་སློབ་སྦྱོང་ཡིན་པ་སྨྲས་མ་དགོས་ཤིང་། སློབ་སྦྱོང་ཡང་དཔེ་དེབ་དང་དཔེ་དེབ་མ་ཡིན་པ། འབྲུ་ཡོད་པ་དང་འབྲུ་མེད་པ། བསླབ་དེབ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སོགས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཡོད་ཚད་སྦྱངས་རི་བ་དང་། སྦྱོངས་རྒྱ་ཡོད་པ་ཞིག་གི་ཚད་ལ་ཐོན་ཚེ། ད་གཟོད། དེ་ནི་སློབ་མ་ཡིན་ལ་ཡང་སློབ་མ་མ་ཡིན། ད་གཟོད། དེ་ནི་སློབ་སྦྱོང་ཡིན་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།།

༣-ལུས་སྦྱོང་།

སྤྱི་བའི་བྱ་གཞག་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པའམ། ཡང་ན་མི་རང་གི་འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་གང་ལངའ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལུས་པོ་ཞིག་ནམ་ཡང་མེད་དུ་མི་ེུང་བ་ཡིན་པ་སྨྲས་མ་དགོས། དེ་བས། ང་ཚོས་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་མཐའ་དག་ཟེར་དུས། སྔོན་ལ་ལུས་གཙོར་བོར་འཇོག་པ་དང་། སྟོན་པས་ཀྱང་དཀའ་བ་དུ་མ་སྤྱད་ནས་ལུས་པོ་སྡུག་གི་མཐའ་ལ་བསྐྱལ་བསྐྱལ་བའི་མཐའ་མར། འོས་འཚམ་ངང་ལུས་པོ་གསོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐར་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པ་ཡིན།

གསར་བརྗེ་བའི་སྐད་ཆ་ལྟར་བཤད་ན། ལུས་པོ་ནི་གསར་བརྗེའི་མ་རྩ་ཡིན། དེ་བས། སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལུས་པོ་ཞིག་མེད་ན་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ཕར་ཞོག ཐ་ན་འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་ཙམ་ལའང་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ངེས་པས། ང་ཚོས་ཅིས་ཀྱང་ལུས་ཕོངས་སྦྱོང་བརྡར་ལ་དང་དོད་ཆེན་པོ་བྱེད་དགོས།

གློག་བརྙན་ནང་ལྟར། 文明其精神 野蛮之体魄 ཟེར་བ་ནང་ལྟར། སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལུས་པོ་ཞིག་ནམ་ཡང་གསོ་དགོས་ལ། དེའི་ཆེད་དུ་ཉིན་རེའི་སྦྱངས་བ་མེད་དུ་མི་རུང་ལ། ཐ་ན་དམག་ནང་བཞིན་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་པོར་དཀའ་བ་དུ་མ་ཁུར་དུ་ལེན་དུ་འཇུག་དགོས། ནངས་སྔ་ལངས་བྱས་ཏེ་འགྲོས་དལ་བའི་ངང་རྒྱུག་འདུར་ལྷོད་དགོས་ལ། སྒོམ་དུ་གནས་ནས་རྩ་རླུང་སྒོམ་དགོས། མ་ཟད། ཆར་ཆུ་རླུང་འཚུབ་ཀྱིས་བྲན་དུ་འཇུག་དགོས་ལ། ཆུ་ལ་ཞུགས་ཤིང་བྲག་ལ་འགོས། སྟག་མོའི་མཆོང་རྩལ་དང་། སེང་གེའི་འགྱིང་སྟབས། ཝ་མོའི་འགྱུར་སྟངས་སོགས་ལ་སློབ་ནས། ལུས་ཕོངས་པོ་བདེ་ལྕུག་ལྡན་ཞིང་ཟུང་ཁྲགས་ཁོལ་དུ་འཇུག་དགོས། དེ་འདྲའི་དཀའ་ཐུབ་རྡོ་རུས་ཐུག་པ་བྱས་ནས་མཐར་ལུས་སྲོག་ལྕགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། ད་གཟོད། མི་འདོད་ནད་དང་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད། གནོད་པའི་དགྲ་སོགས་ཀྱིས་རང་དགར་ནམ་ཡང་གླགས་མི་འཁེལ་ཞིང་། རང་ལུས་བདེ་ན་རང་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཡོང་བ་དང་། རང་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཡོང་ན་ད་གཟོད་རང་གི་འདུན་མ་དང་ཕུགས་རྒྱང་ཆེད་ཧུར་ཐག་བྱེད་ཐུབ་ལ། རང་ལུས་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་རིགས་སྒྲོལ་བའི་གྲུ་ཆེན་བྱེད་ཐུབ་པའང་མིན་ནམ།

༤-གཞན་དག

རང་དབང་གི་བརྩེ་དུང་ལ་སྙེག་པའི་བློ་སྤོབས། སྲོལ་རྒྱུན་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྒོལ་ཐུབ་པའི་དཔའ་ངར། ཕ་མ་བུ་ཕྲུག་གི་སྐྱིད་སྡུག་སོགས་བརྗོད་པའང་ཡིད་འགུལ་ཐེབས་པ་ཞིག་རེད།

འོན་ཏེ། དཔའ་གདེང་ལང་ཚོ་ལྡན་པའི་སློབ་གྲོགས་ཆ། མང་ཤོས་ཤིག་གི་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་ཐུང་དྲགས་པས། རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་གཞག་མངོན་དུ་འགྱུར་མ་ཐུབ་པ་ནི་ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་རེད། དེ་ལས་ཀྱང་ཡིད་སྐྱོ་བ་ནི། སྔོན་ཆད། མཐའ་གཅིག་ཏུ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་བ་ལ་རྒོལ་བ་གཏོང་ཞིང་། འདྲ་མཉམ་དང་རང་དབང་། སྒེར་གཤིས་བརྩོན་ལེན། སྒེར་གཅོད་ལ་ཁ་རྡུང་བཏང་ནས་དམངས་གཙོ་བརྩོན་ཞིང་། རང་དབང་གི་གཉེན་སྲོལ། རིགས་ཀུན་ལ་བརྩི་འཇོག སློབ་གསོ་གཙིགས་ཏུ་བཀུར་བ། རྙིང་གཏོར་གསར་བརྗེ་བྱས་ནས་རང་དབང་གི་སྐྱ་རེངས་ཤིག་བསུ་འདོད་ཀྱི་དཔའ་ངར་དང་ཆོད་སེམས། ལ་རྒྱ་དེ་རྗེས་སུ་རྨང་ནས་བོར་ཏེ། སྔར་ལས་ཀྱང་སྒེར་གཅོད་དང་བྲན་གཤིས་སྤེལ་བ་དེ་ནི། ཆེས་ཡིད་ཕམ་སྐྱེས་འོས་ཤིང་བློས་མི་དཔོག་པ་དང་། ཧ་ལས་ཧོན་འཐོར་བ་ཞིག་རེད། འདི་ནི་སྔ་འདང་ཕྱི་འདང་གང་བརྒྱབ་རུང་། ཆེས་འཇིགས་ཡེར་བ་དེ་ཅིས་མ་ཡིན་ནམ།

<沁园春.长沙>, 独立寒秋，湘江北去，橘子洲头。看万山红遍，层林尽染；漫江碧透，百舸争流。鹰击长空，鱼翔浅底，万类霜天竞自由。怅寥廓，问苍茫大地，谁主沉浮。 携来百侣曾游，忆往昔峥嵘岁月稠。恰同学少年，风华正茂；书生意气，挥斥方遒。指点江山，激扬文字，粪土当年万户侯。曾记否，到中流击水，浪遏飞舟。